Artroza šake najčešće nastaje na distalnim interfalangealnim zglobovima (Heberdenovi čvorići).
Bolest je dobila ime po lekaru Vilijemu Heberdenu, koji ju je prvi opisao u 17. veku.
Heberdenovi čvorići su čvrsta koštana zadebljanja baze distalne falange pojedinih ili svih prstiju šake i nastaju kao rezultat osteoartritisa. Primarno su zahvaćeni zglobovi koji nose težinu: kuk, koleno, kičma, kao i mali zglobovi šake – Heberdenovi čvorići. Osteoartritis se javlja zbog razaranja zglobne hrskavice i zglobnih tela kod pacijenata starijih od 40 godina i to češće kod žena. Heberdenovi čvorići potiskuju zglob u stranu, izazivaju deformaciju i promenu izgleda zahvaćenog prsta. U fazi nastanka čvorića izražen je bol, crvenilo kože, koža je toplija, javljaju se trnci i nelagodnost.
Simptomi su:
– otok,
– gubitak ili smanjena pokretljivost,
– zadebljanje na mestu čvora.
Heberdenova artroza može biti asimptomatska, sa blagim simptomima ili može dovesti do poteškoća u obavljanju svakodnevnih životnih aktivnosti: kod otključavanja vrata ključem tj. preciznim hvatom dolazi do gubljenja snage i deformacija. Osteoartritis je najčešći tip artritisa. Obično se javlja kod pacijenata iznad 40 godina. Iako nije pravilo, češće se javlja kod žena.
Ostali uzroci mogu biti:
– životna dob,
– genetska konstitucija,
– prekomerna težina,
– akutne i hronične povrede,
– urođeni deformiteti zglobova i kičme.
Lečenje i fizikalna terapija:
Svrha lečenja je da umanji bol i vrati normalnu funkciju zgloba. Kineziterapija je veoma važna kod osteoartritisa. Kineziterapijom postižemo bolju pokretljivost i funkciju zgloba, jačamo mišiće i poboljšavamo fizičku sposobnost za obavljanje profesionalnih i kućnih aktivnosti. Pasivne vežbe treba izbegavati, jer one stimulišu razvoj mišićnog spazma, a prednost treba dati aktivnim izometričkim vežbama protiv otpora. U aktivnoj fazi bolesti primjenjuje se krioterapija protivupalnog i analgetskog delovanja (smanjenje otoka i crvenila) i HILT, kao i ultrazvuk kroz vodu. U hroničnoj fazi bolesti sprovodi se termoterapija kao Tecar. Farmakološko lečenje uključuje nesteroidne protivupalne lekove (NSAID) poput aspirina i ibuprofena i kortikosteroidne injekcije koje mogu dugoročno smanjiti bol. Hirurško lečenje se retko sprovodi, a uključuje: uklanjanje viška kosti, zajedničku obnovu, zajedničku fuziju koja spaja kost u zglobu i smanjuje pokretljivost u zglobu prsta. Kombinacija kliničkog pregleda, laboratorijskih nalaza i radioloških snimaka može pomoći vašem lekaru da dijagnostikuje ovo stanje.
Nakon dijagnoze, lekar će pružiti informacije o bolesti i sprovesti plan fizikalne terapije i lečenja prilagođen vašim potrebama.
Miloš Paunović
strukovni fizioterapeut
licencirani Mulligan fizioterapeut
