Šta kada se desi bol u vratu i kada boli lumbalni deo kičme
Kičmeni stub omogućuje uspravan stav, kao i pokrete glave, vrata i trupa. Svakodnevne aktivnosti koje se u toku dana izvode nepravilno, a uz to vremenski dugo traju, mogu dovesti do bola u cervikalnom ili lumbalnom delu kičmenog stuba (bol u krstima, ukočenost u donjem delu leđa, diskushernija itd.).
Dugo sedenje na poslu ili tokom vožnje, nepravilno podizanje tereta, nagli pokreti uz savijanje i rotaciju kičmenog stuba, dugotrajno stajanje, loš položaj u toku spavanja, povrede koštano-mišićnog i ligamantarnog aparata, slabost, spazam ili istegnuće mišića ili bilo koji disbalans dovodi do promene fiziološkog položaja, tako da mišiči, kosti i zglobovi trpe opterećenje. Posledica svega ovoga je loše držanje tela i loša biomehanika, a samim tim i bol u leđima i vratu koji se pruža na drugim delovima tela.
Najčešće promene kičmenog stuba su (ukočenost u leđima, bol u krstima, bol u leđima):
- Akutni lumbalni bol, bol u kičmi koji nastaje naglo usled nekog naglog ili nepravilnog podizanja tereta. Dovodi do ukočenja ili se kod kompresije živca bol širi duž jedne ili obe noge.
- Spondiloza je degenerativna promena koja dovodi do okoštavanja dva ili više susednih pršljenova.
- Spondilolisteza nastaje nakon traume i predstavlja pomeranje pršljena napred u odnosu na susedne pršljenove.
- Spinalna stenoza predstavlja suženje kičmenog kanala usled degenerativnih i upalnih procesa na jednom ili više diskusa.
- Hernija diska (diskus hernija) je dislokacija intervertebralnog diskusa, gde dolazi do prskanja vlakana anulos pulposusa i prolapsa nukleus pulposusa.
- Sindrom piriformisa je mišićni disbalans pelvitrohanterične muskulature vodi pomeranju u zglobu kuka i karlici, čime se provocira mišić piriformis, koji vrši pritisak (ukljestenje nerva) na išijadični nerv (n.ishiadicus) (bol u zadnjici).
- Deformiteti u obliku kifoza, skolioza ili lordoza.
- Akutni cervikalni bol kao posledica spazma mišića vrata i ramenog pojasa. Javlja se usled naglog ili nezgodnog pokreta, prenaprezanja.
- Cervikalni sindrom čiji znaci su bol, palpatorna osetljivost, spazam, ograničena pokretljivost u vratu i ramenima.
- Cervikobrahijalni sindrom daje bol u vratu i bol u ramenima koji se dalje širi niz ruku, a dovodi i do utrnulosti prstiju šake.
- Cervikocefalični sindrom je praćen glavoboljom koja je lokalizovana u potiljku i širi se prema temenu.
- Vertebrobazilarni sindrom koji karakterišu simptomi kao što su vrtoglavica, nesvestica, muka, glavobolja, zujanje u ušima.
Procedura pri dijagnostikovanju bolova u kičmi: bol u vratu i bol u kičmi (lumbalni deo)
Evaluacija (procena) stanja
Individualan pregled koji vrši lekar i strukovni fizioterapeut sa ciljem utvrđivanja nastanka bolnog stanja. Primenom specijalizovanih autorskih testova za dijagnostikovanje uz antropometrijska merenja (obim pokreta, obim ekstremiteta, MMT) utvrđuje se uzrok nastanka bolnog stanja. Cilj procene stanja jeste utvrđivanje medicinske i fizioterapeutske dijagnoze.
Fizioterapeutska dijagnoza predstavlja temeljan izveštaj specijaliste strukovnog fizioterapeuta uz detaljan opis utvrđen prethodnom evaluacijom stanja.
Nakon utvrđivanja određene dijagnoze, određuje se individualni plan i program rehabilitacije u zavisnosti od tipa i stepena povrede. Primenom aparaturnih tehnika u kombinaciji sa manuelnim tehnikama vrši se sveobuhvatna rehabilitacija u cilju postizanja maksimalnog efekta lečenja.
Plan i program rehabilitacije
Svaka povreda ili bolno stanje tretira se individualno. U zavisnosti od vremena i načina nastanka bolnog stanja, razlikuje se plan i program lečenja.
U akutnoj fazi, kada je prisutan bol i otok, primenjuje se širok spektar aparaturnih tehnika kao što su Hilt laser, interferentne struje, tens i tecar aparat. Specifično dizajnirana antibol terapija primenom ovih aparata pokazala se veoma efikasna u otklanjanju bola kod akutnih stanja.
Trakcija ili dekompresija kičmenog stuba jeste jedini neoperativni tretman koji deluje kod teških slučajeva diskus hernija, tako što bolne regije oslobađa od bolova. Svojim brzim i efikasnim delovanjem omogućuje većini pacijenata vraćanje svakodnevnim životnim aktivnostima, samim tim i povratak na posao. Trakcija se postavlja za lumablni deo ili vratni deo kičme u položaju na leđima, stomaku ili u bočnom položaju u zavisnosti od toga u kom je položaju pacijentu najudobnije.
U subakutnoj i hroničnoj fazi primaran cilj terapije je ponovno vraćanje funkcionalnosti kičmenog stuba primenom različitih manuelnih metoda uz kineziterapiju i terapije shock wave aparatom.
Jedna od značajnijih manuelnih metoda jeste Mulligan koncept, koji se primenjuje samostalno, a često u kombinaciji sa kineziotejpom, neuromuskularnim kineziotejpom , a koji izvodi naš sertifikovani strukovni fizioterapeut.